D vitamini, yalnızca kemik gelişimi için değil, aynı zamanda beyin sağlığı üzerinde de belirleyici bir rol oynuyor. Özellikle gebelik döneminde yeterli düzeyde alınmayan D vitamini, bebeklerin sinir sistemi gelişimini olumsuz etkileyebiliyor. Çocuk Endokrinoloji ve Neonatoloji Uzmanı Prof. Dr. Selim Kurtoğlu, D vitamini eksikliğinin yalnızca çocukluk değil, ileri yaşlarda da ciddi sağlık sorunlarına zemin hazırlayabileceğini vurguluyor.

D vitamini, aslında bir vitamin değil, hormon gibi görev yapan bir yapı. Vücutta bağışıklık sisteminden kalp sağlığına, beyin fonksiyonlarından kas gelişimine kadar birçok alanda aktif rol oynuyor. Eksikliğinde ise gebelik diyabeti, nörolojik gelişim bozuklukları, obezite, enfeksiyon riskinde artış gibi pek çok sorunla karşılaşmak mümkün. Özellikle gebelik döneminde bu eksiklik, anne ve bebek sağlığı üzerinde ciddi etkiler yaratabiliyor. D vitamini düzeyi düşük olan gebelerde beyin gelişimi geri kalabiliyor; bu da doğum sonrası otizm, dikkat eksikliği, hiperaktivite gibi sorunların görülme riskini artırabiliyor.

Prof. Dr. Kurtoğlu, güneş ışığının D vitamini üretimi için en önemli kaynak olduğunu hatırlatıyor. Günde 15-20 dakika güneşe maruz kalmak, vücudun yaklaşık 2000 ünite D vitamini üretmesini sağlıyor. Ancak coğrafi konum, mevsim ve cilt tipi gibi faktörler bu sentezi etkileyebiliyor. Gıda yoluyla alınan D vitamini kaynakları arasında yumurta, süt, yoğurt, balık ve karaciğer öne çıkıyor. Bir yumurta 20, bir bardak süt 100 ve 100 gram somon balığı ise yaklaşık 345 ünite D vitamini içeriyor.

D vitamini eksikliği yalnızca çocuklukta değil, ilerleyen yaşlarda da kendini gösterebiliyor. Özellikle demans, Parkinson ve şizofreni gibi nörolojik hastalıkların gelişiminde etkili olabileceği belirtiliyor. Ülkemizde yapılan bir çalışmada, gebelerin yüzde 81,7’sinde, bebeklerin ise yüzde 40’ında D vitamini eksikliği tespit edilmiş. Bu durum, toplum genelinde D vitamini eksikliğine karşı bilinçli olunması gerektiğini gösteriyor.

H3: D Vitamini Eksikliği Nelere Yol Açabilir?

  • Gebelikte nörolojik gelişim sorunları

  • Obezite riskinde artış

  • Bağışıklık sisteminin zayıflaması

  • Kemik sağlığının bozulması

  • Kalp, damar, metabolik ve bazı kanser türlerinin görülme sıklığının artması

Sağlık Bakanlığı, gebelere 12. haftadan itibaren günlük 1200 ünite D vitamini desteği verilmesini öneriyor. Bu destek, doğumdan sonra da 6 ay boyunca devam etmeli. Prof. Dr. Kurtoğlu, özellikle gebelik öncesinde D vitamini düzeylerinin kontrol edilmesi ve gerekirse takviye alınmasının büyük önem taşıdığını ifade ediyo