Birleşmiş Milletler’e bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Grossi, İran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerine kısa sürede yeniden başlayabileceğini açıkladı. Grossi, ABD’nin saldırılarının İran’ın nükleer programını tamamen durdurmadığını belirtti. ABD basını ise, İranlı üst düzey yetkililerin yapılan saldırılarla ilgili gizli görüşmelerine dair ses kayıtlarını yayınladı. Sızdırılan görüşmelerde, operasyonların beklenen ciddi hasarı vermediği tartışıldı.
ABD, İran ile İsrail arasında yaşanan “12 Gün Savaşı” kapsamında Tahran’daki üç önemli nükleer tesisi hedef aldı. Ancak saldırıların ne kadar etkili olduğu tartışma konusu oldu. Pentagon’da basın toplantısı yapan ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth ve Genelkurmay Başkanı Dan Caine, kullanılan bombaların yeraltında patlaması sebebiyle yüzeyde belirgin iz kalmadığını açıkladı. Uzmanlar ise bu durumun tesislerin tamamen çökmediğine işaret ettiğini söyledi.
Washington Post’un aktardığına göre, ABD istihbaratı İranlı yetkililerin saldırılar hakkında gizli görüşmelerine ulaştı. Yetkililer operasyonların beklenen yıkımı yaratmadığını belirtti. Bu açıklama, ABD’nin resmi açıklamalarından farklı bir tablo çiziyor.
UAEA Başkanı Grossi ise saldırıların İran’ın nükleer altyapısında önemli hasar oluşturduğunu ancak tamamen yok etmediğini belirtti. Grossi, “İran birkaç ay içinde santrifüjleri çalıştırıp uranyum zenginleştirmeye başlayabilir. Kapasiteleri duruyor ama yeniden harekete geçebilirler” dedi. Bu açıklama, ABD Başkanı Trump’ın saldırılar sonucu İran’ın nükleer programının tamamen yok edildiği iddiasıyla çelişiyor.
Grossi, uranyumun bir kısmının saldırı sırasında tahrip olmuş, bir kısmının da önceden taşınmış olabileceğini belirtti. Pentagon’un ön değerlendirmesine göre, İran saldırılar öncesi zenginleştirilmiş uranyumun bir kısmını gizlemiş olabilir. Grossi, bu konuda kesin bilgi olmadığını vurguladı.
UAEA’nın İran’daki nükleer faaliyetleri izleme yetkisinin önemine dikkat çeken Grossi, İran’ın bazı tesislerde beyan edilmemiş uranyum izleri bulunduğunu ve bu konuda tatmin edici açıklama alamadıklarını söyledi. Nükleer silah geliştirme konusundaki sorulara ise net yanıt vermekten kaçındı.
Grossi, İran’ın nükleer programının askeri operasyonlarla tamamen durdurulmasının mümkün olmadığını, çözümün diplomasi ve anlaşmalardan geçtiğini ifade etti.
ABD yönetimi ise İran’ın hava savunmasının olmaması nedeniyle nükleer programını yeniden inşa etmesinin zor olduğunu düşünüyor. Beyaz Saray kaynakları, saldırılardan sonra İran’ın nükleer altyapısında “çok ciddi hasar” meydana geldiğini savunuyor.
Buna karşılık İran Parlamentosu, UAEA ile iş birliğini durdurduğunu açıklayan bir yasa tasarısını kabul etti. Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ise Tahran’ın Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması’ndan (NPT) çekilme ihtimalini gündeme getirdi.
