Karadeniz'in temel tarım ürünü olan fındıkta bu yıl yaşanan don, kokarca zararlısı ve masa başı rekolte hesaplamaları, üreticiyi adeta kuşattı. Fatsa’da düzenlenen Tarım Fuarı'nın açılış konuşmasını yapan Fatsa Ticaret Borsası Başkanı Ali Feyzi, üreticilerin sahada yaşadığı sorunlara dikkat çekerek, doğrudan gelir desteğinin güncellenmesi gerektiğini söyledi. Feyzi, “2025 yılına mahsus olmak üzere rakımı 300 metrenin üzerindeki üreticilere 1.000 TL destek sağlanmalı” çağrısıyla hükümete seslendi.
“Don, Kokarca ve Rekolte Manipülasyonu Fındığın Üç Temel Sorunu”
Feyzi konuşmasında, üreticiyi tehdit eden üç temel unsuru sıraladı:
-
Ani don olayları,
-
Kahverengi kokarca zararlısı,
-
Masa başında yapılan ve fiyatları etkileyen rekolte tahminleri.
Baharda etkili olan don nedeniyle yüksek kesimlerde ciddi ürün kaybı yaşandığını belirten Feyzi, kokarca zararlısının da hem verim hem kalite düşüklüğüne neden olduğuna dikkat çekti. Ayrıca masa başında yapılan şişirme ya da düşürülmüş rekolte hesaplarının piyasayı manipüle ettiğini ve serbest piyasada fiyatların baskılanmasına neden olduğunu savundu.
“Bu Destek, Sosyal Yardım Değil, Tarımsal Güvence Olmalı”
Doğrudan gelir desteği uygulamasının artık sembolik rakamlardan çıkarılıp, üreticiyi gerçekten ayakta tutacak seviyeye getirilmesi gerektiğini vurgulayan Feyzi, şu ifadeleri kullandı:
“Rakımı 300 metreyi aşan alanlarda üretim yapmak çok daha zor. Bu bölgelerde hem iklimsel zorluklar hem de yüksek maliyetler üreticiyi çaresiz bırakıyor. 170 TL’lik mevcut destekle çiftçinin üretime devam etmesi mümkün değil. 2025’e özel en az 1.000 TL’lik bir destek acil ihtiyaçtır.”
Tarım Fuarında Gündem Fındık
Fuar kapsamında kooperatif temsilcileri, ziraat odaları, üretici birlikleri ve akademik çevrelerden çok sayıda isim Feyzi’nin çağrısına destek verdi. Fındık üretiminin sürdürülebilirliği için bölgesel koşullara göre şekillendirilmiş tarım destek politikalarının hayata geçirilmesi gerektiği vurgulandı. Özellikle küçük ve orta ölçekli üreticilerin, piyasada tutunabilmesi için hedefe yönelik desteğin kaçınılmaz olduğu ifade edildi.
Rekolte Oyunu Eleştirisi: “Alın Terine Müdahale Ediliyor”
Masa başında hazırlanan rekolte tahminlerinin serbest piyasayı doğrudan etkilediğini söyleyen Feyzi, bu hesaplamaların piyasa fiyatlarını düşürmek amacıyla kullanıldığını iddia etti.
“Üreticinin alnının teriyle yetiştirdiği fındığın değeri masa başında düşürülüyor. Bu yalnızca üreticiye değil, ülke ekonomisine de zarardır. Rekolteyi tarlada ziraatçılar ölçmeli, ofiste değil.”
Sosyal Medyada Destek Büyüyor
Feyzi’nin açıklamaları yalnızca fuar katılımcıları arasında değil, sosyal medyada da geniş yankı buldu. Üreticiler “Fındıkta artık konuşmak değil, çözüm üretmek zamanı” diyerek desteğe ihtiyaç duyduklarını vurgularken, birçok kullanıcı Feyzi’nin “Üreticinin emeği kutsaldır, hakkı teslim edilmelidir” sözünü paylaştı.