Karadeniz Bölgesi başta olmak üzere Türkiye genelinde hızla yayılan kahverengi kokarca böceği (Halyomorpha halys), yalnızca tarımsal üretimi değil, insan sağlığını da tehdit eden bir sorun haline geldi. Medical Park Ordu Hastanesi Göğüs Hastalıkları, İmmünoloji ve Alerji Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ali Kutlu, bu böceğin ev ve iş yerlerine sızarak havalandırma sistemleri aracılığıyla ortama karışan kalıntılarının, özellikle hassas bireylerde ciddi solunumsal ve alerjik sorunlara yol açabileceğini belirtti.
Ülkemize 2017 yılında Gürcistan üzerinden giriş yaptığı tespit edilen kahverengi kokarca böceği, kısa sürede Karadeniz’in birçok noktasına yayıldı. Özellikle fındık başta olmak üzere pek çok tarım ürününe zarar veren bu istilacı tür, artık Batı Karadeniz ve Marmara bölgelerinde de görülmeye başladı.
Prof. Dr. Kutlu, kokarca böceklerinin salgıladığı maddeler ile parçalanmış vücut kalıntılarının havalandırma sistemleri aracılığıyla ortama yayılabildiğini ve bu durumun alerjik rinit, astım atakları, göz kaşıntısı ve deri döküntüleri gibi şikayetleri artırdığını ifade etti.
Ev ve iş yerlerine sızan bu zararlılarla doğrudan temasın da sağlık riski taşıdığını vurgulayan Kutlu, “Bu böceklerin göğüs kısmında kişniş benzeri keskin bir koku salgılayan bezler bulunuyor. Ezilmesi veya hareket ettirilmesi durumunda bu koku yayılıyor. Ciltle teması halinde günlerce sürebilecek kaşıntı, kızarıklık ve egzama benzeri tepkiler gelişebilir” diye konuştu.
Anafilaksi Uyarısı: Hayati Risk Taşıyabilir
Kokarca böceklerinin yoğun alerjen proteinler içerdiğini belirten Prof. Dr. Kutlu, nadiren de olsa bu böceklerle yüksek düzeyde temas eden bireylerde anafilaksi gibi ciddi alerjik reaksiyonların ortaya çıkabileceğini söyledi. Özellikle alerjiye yatkın kişilerin bu konuda dikkatli olması gerektiğini vurguladı.
Kokarca böceklerinin özellikle Eylül ve Ekim aylarında kapalı alanlara sızma eğiliminde olduğunu belirten Prof. Dr. Kutlu, “Bu dönemlerde böcek yoğunluğu belirgin şekilde artıyor. Kış öncesinde ev ve iş yerlerinde kapsamlı temizlik yapılması, hava giriş noktalarının kapatılması ve doğrudan temasın engellenmesi büyük önem taşıyor” dedi.
Prof. Dr. Kutlu, kahverengi kokarca böceğinin yalnızca ekonomik değil, halk sağlığı açısından da ciddi bir sorun haline geldiğini belirterek, “Bu mücadele yalnızca tarım alanlarında değil, aynı zamanda toplum sağlığı çerçevesinde de yürütülmeli. Vatandaşlar hem tarımsal zararlar hem de sağlık riskleri konusunda bilinçlendirilmeli” ifadelerini kullandı.
