Ünye Ticaret Borsası tarafından Ticaret Bakanlığı’nın URGE destekleri kapsamında gerçekleştirilen projenin ilk ayağı olan Meksika gezisini  Ünye Ticaret Borsa Başkanı Mustafa Uslu gazetemize değerlendirdi.Ünye Ticaret Borsa Başkanı Mustafa Uslu yaklaşık bir hafta süren Meksika temaslarını şöyle anlattı.

Uslu”Ünye Ticaret Borsası tarafından Ticaret Bakanlığı’nın URGE destekleri kapsamında fındıkta sektörün ihracat yöntem ve kapasitelerini geliştirme uluslararası rekabete açılma adı altında bir proje yapılmış ve bu bakanlıkça da kabul görülerek desteklenmiştir. Bu projenin temel amacı mevcut üyelerimiz arasında ihracat yapan firmalara yeni ihracat pazarları kurmak, ihracat yapmayı düşünen firmalarımızın da yurtdışına götürülerek ihracat yapmalarını sağlamaktır. Bakanlığımız proje giderlerinin %75’ini hibe olarak destekliyor. Kalan %25’lik bölümünde borsamız ve projeye katılan 10 firma tarafından karşılanıyor.

Proje toplam 10 firma katılıyor.

Bu 10 firmamızdan ilk etapta Meksika’ya yapılan pazar araştırması ziyaretine 6 firmamızdan toplam 7 kişi katıldı. Bu 3 yıllık bir proje. 3 yıl içerisinde yaklaşık 3 ülkeye gidilerek buradaki pazar araştırması yapılacak. Fındık tanıtımı gerçekleştirilecek, olabilirse iş bağlantıları ve ihracat yapma imkânları geliştirilecek.

İlk olarak Meksika’ya gittik.

Bundan sonraki programımız ise önümüzdeki yıl Lübnan pazarlığına yönelik olacak. Daha sonraki yıl da muhtemelen İngiltere pazarına yönelik bir faaliyet gerçekleştirilecek. Bahsettiğim gibi 6 firma Meksika pazar ziyaretine katıldı. Bu firmalar içerisinde Dost Fındık, Çakmaklar Fındık, Uslu Tarım Ürünleri, Boğaziçi Fındık, Öztaş Fındık ve Veyisoğlu Tarım Ürünleri var. Bu ziyaretin planlamasını bağımsız bir kurum aracılığı ile yapıyoruz. Bu kurum bizim yurt dışına gidiş geliş uçuş, konaklama ve oradaki yapacağımız iş görüşmeleri ile ilgili bağlantıları sağlayarak bize tercümanlık hizmeti veriyor.

Firmalar arası görüşmeler yapıldı.

İlk gün Mexico City’deki Ticaret ve Sanayi Odası’na ziyaret bulunuldu. Mexico City Ticaret ve Sanayi Odası fındık, kakao ve çikolata sektöründeki 9 firmayı toplantıya davet ederek bizi bir araya getirdi. Buradaki ziyaret hakkında bize bilgi verdiler. Biz de onlara Türkiye’deki Ticaret ve fındık sektörü hakkında bilgi verdik. Beraberimizde götürdüğümüz, Ünye’de firmalarımızın ürettikleri numuneleri onlara ikram ettik, tatmalarını sağladık. Firmalar arasında ilk görüşmeler ve karşılıklı olarak ilk beklentiler yapıldı. Firmalar taleplerini dile getirdiler. Bu anlamada da bizimle beraber giden ihracat firmalarımız bozkurtlara fındıklarını vermek üzere istedikleri olan ürün yelpazesini ve örneklerini kargo yolu ile gönderecekler. Oradaki ticaret odası yetkilisi daha sonra bize Meksika da ki ticareti anlatan bir kitap hediye etti. Bizde bu ziyaretin anısına Borsamızı ve Ülkemizi temsil eden hediyelerimiz taktim bulunduk.

İlk gün öğlenden sonra ise orada ki fındık ithalat ve ihracatıyla uğraşan bir firma ziyaretine gittik. Firma yetkililerine ürünlerimizi tanıttık onlarda bu ziyaretten son derece memnun kaldılar ve numune istediler. Numuneler yurt dışı ziyaretinden sonra ilgili firmalarımız tarafından gönderilecektir.

Büyükelciye ziyaret

Meksika ziyareti ikinci gününden sonra randevu doğrultusunda Türkiye Meksika büyük elçisini ziyaret ettik. Orada ki Büyük Elçi sağolsun bir jest yaparak Büyük Elçilikte değil kendi özel kurumunda ağırladı. Büyük Elçimizin adı Timur Söylemez, bu ziyarette orada bulunan ticaret dışı seminerde bulundu. Büyük Elçimize bize gösterdiği bu nezaketten dolayı teşekkür ederiz. Büyük Elçimizin orada ki ticaretten bilgi ve önerileri oldu. Bizim pazarlama heyetinin çok isabetli bir yöntemle işletildiğinin daha önce Türkiye’den değişik heyetlerinin geldiğini ama heyetler bünyesinde farklı meslek gruplarında olduğu için ulaşımda ve turizmcilerin görüşmelerinde bir kargaşalık yaşandığını ifade etti.  Karşılıklı yapılan görüşmelerden sonra biz büyükelçimizde de ziyaretin anısına Ticaret Borsamızı hatırlatacak bir şilt takdiminde bulunduk.

Vergi sıkıntısı aşılmalı

Daha sonra olacak olan fındık ihracat karşılaşmasında bulunursak diye birbirimize fikir alışverişinde bulunduk. Burada en önemli sorun Meksika parkından Türkiye’ye uygulanan fındık ihracatında  fındık ihracatı vergisi olduğu ortaya çıktı. Meksika Türkiye’de yapılacak olan fındık ihracatında kabuklu fındık dediğimiz organik fındığa vergi almıyor ama işlenmiş olarak ihracat ettiğimiz fındığa %50 oranda bir vergi uygulaması yapılıyor. Meksika Dünya da yaklaşık 40’ın üzerinde serbest ticaret antlaşması yapmış. Dolasıyla antlaşma yaptığı ülkelere vergi uygulaması uygulamıyor. Türkiye ile böyle bir antlaşma olmadığı için fındık ürününde ortaya çıkan gümrük vergisi var. Hükümetimizin bize verdiği bilgiye göre de ciddi çalışmalar olduğunu Meksika ve Türkiye arasında serbest ticaret antlaşması yapılması için görüşmelerin devam ettiğini ancak sonlanmadığını bununda nedenin Amerika ile Meksika arasında ciddi ticari krizin Meksika üretiminin fazlasıyla oyaladığını ifade etti.

Bakan yardımcısı ile görüşüldü

Dolasıyla Amerika’nın Türkiye serbest antlaşma konusunda tekrar görüşmelere başlanacağını ve inşallah da olumlu bir sonuç alınacağını söylediler. Ziyaretimizin çoğu yönünde Meksika ekonomi Bakan yardımcısı bizi kabul etti. Burada Türkiye ile Meksika arasındaki ticaret konusunda bize bilgi verdiler. Biz de onlara hangi amaçla geldiğimizi, yapmak istediğimizi anlattık ve yine ziyaretin anısına Meksika ekonomi bakan yardımcısının adına da şilt takdim ettik.

Dünyanın en büyük haline ziyaret

Daha sonra Meksika ekonomi bakanının görevlerinde eşliğinde bize eşlik ettiler. Burada dünyanın en büyük toptancılar hali olarak faaliyet gösteren yere gittik.Yaklaşık 327bin metre kare üzerine kurulmuş ve gerçekten olağanüstü büyük ,bütün sektörlerde faaliyet gösteren   hale bakanlık ve yetkililerle beraber gittik. Orada beklentimizin üzerinde büyük bir ilgiyle karşılandık. Hal yönetim Merkez binasında hal başkanı ve yardımcıları bizi karşıladı.

İstişareler devam ediyor

Daha sonra geniş bir toplantı salonuna alındık. Bu toplantı salonunda yaklaşık 7 tane bizzat fındık ürünüyle ithalat ve ihracat yapan firma temsilcileri de bulundular. Bize bir sunum gerçekleştirdiler. Burada ki ticaretin nasıl işlediği ile ilgili bu sunumdan sonra karşılıklı olarak oraya gelen Meksikalı firmalar ile bizim firmalarımız arasında gerçekleşen karşılıklı görüş alış verişiyle ve soru cevaplarıyla birlikte gerçekleştirildi. Bizim buradan giden firmalarımız onlara kartlarını oradaki firmada kendi kartlarını verdiler ve taleplerini dile getirdiler. Daha öncede karşılaştığımız gibi bu firmalarda öncelikle ihtiyaçlarını belirleyip numune gönderilmesini istediler ve bizim firmalarımıza döner dönmez bu talepler doğrultusunda numunelerini göndereceklerini ifade ettiler.

Türk fındığı beğenildi

Buradaki görüşmeden sonradan da halde bu bizimle görüşmeye gelen firmalarında iş yerlerini ziyaret ettik. Orada gördük ki gerçekten bir çok ürünün yanında Türkiye’den ihraç eden ürünlerde var. Mesela inciri Meksikalılar yeni tanıyorlar ve Türkiye’den ihraç etmişler. Malatya kayısını ve fındık ürününü gördük natürel olarak fındık daha fazla karşımıza çıktı ama bu fındığın İspanyadan Meksika ya ihraç edildiğini öğrendik. Tabi bizim orada bulunma gayemizde buydu. Biz orada İspanya fındığı değil, Türk fındığı oradaki insanlara kazandırılması üzerine çalışmalar yaptık. Oradaki insanlarda yanımızda götürdüğümüz fındık numunelerimiz den gösterdik ve ikram ettik. Ve burada bulunan aşağı yukarı bütün firma temsilcileri bizim fındığımızın tadına baktığında İtalya’dan ve İspanya’da gelen fındığa göre  son derece daha kaliteli ve daha lezzetli olduğunu dair hem fikir oldular. Ama daha öncede dediğim gibi ticari olarak işin karşılıklı anlaşma noktasına geldiğimizde biraz önce bahsettiğim %20’lik gümrük vergisi önümüze bir engel çıktı. Ancak aşılmayacak bir engel değil. %20’lik gümrük vergisi olmasına rağmen Türkiye’den fındık ihracat edilmesi onlar adına yine de avantajlı olduğunu birlikte tespit ettik. Yani hem bu gümrük vergisindeki %20’lik uygulama hem de ulaşım mesafesinin fazla olmasına rağmen Türkiye’den fındık aldıklarında şuana kadar yaptıklarında İspanya’da veya başka ülkelerden ticarete göre daha karlı bir fındık alabileceklerini onlarda farkına vardılar.

Dolayısıyla gönderilecek numunelerle birlikte o numunelerinde orada beğenilmesi durumunda bizim buradan giden firmalarımız da ihracat bağlantısı yaparak anlaşma imzalayacaklar ve inşallah biz buraya fındık ihracatı yapmış olacağız. Gitmeden önce yaptığımız tespitlerde Türkiye’nin 2018 yılında yaklaşık Meksika ya 11 milyon dolarlık fındık ihracatı olduğunu gördük.

Türki’ye ye gelmek istiyorlar

Bu 11 milyonluk ihracat rakamı elbet küçümseyecek bir rakam değildir. Bunu çok daha yukarılara çıkarmak lazım. Tabiki ticaret bakanlığımızın bu projeleri oluşturmak ve bizlere destek vermesindeki amacı bu, iş adamlarını ihracat yapan ve yapmak isteyen firmaları maddi ve manevi anlamda bakanlık destekleyerek yurt dışına gidip pazarları araştırmalarını ve ihtiyaçlarını tesbit etmelerini, oradaki iş adamlarıyla ikili görüşmeler yaparak bir şekilde ihracata başlamalarına  teşvik  etmeleridir. Biz orda  fındığımızı, Ünyemizi ve ülkemizi tanıttık. Son derece olumlu izlenimler aldığımızı düşünüyoruz. Orda büyük bir ilgi ve alakaya karşılandı. Meksikalıların Türk’lere karşı çok büyük bir sempati duyuyorlar. Zaten yaşam tarzları ve kişisel özellikleri açısından da Türk insanına benzer özellikleri taşıyorlar. Eğer isterlerse ihracat yapan firmaları Türkiye ye getirebileceğimizi söyledik. Anladığımız kadarıyla Onlar da gelmek istediler, ürünleri yerinde görmek istediklerini söylediler. Buradaki firmalarımızın da kapasitesi görmek istiyorlar. Bu bizim ilk ziyaretimiz, dolaysıyla bizim için de bir tecrübe oldu. Bu yaşadığımız tecrübeler doğrusunda eksikliklerimizi gördük. Bu eksikliklerimizi düzeltmeye çalışacağız.

Meksika’da Atatürk hayranlığı

Bir diğer konu da Meksikaya gittiğimizde orada bir Atatürk heykeli olduğundan bahsettiler. Bize buda bizim çok hoşumuza gitti ve gidip gördük. Her Türk gibi bizim de Türk milletinin kurucusu Atatürk’ün bizden binlerce kilometre uzaklıktaki bir ülkede heykelinin bulunmasını insanların Meksika devletinin Atatürk’ün şahsına verdiği önemi görmekten de büyük bir keyif aldık ve  gurur duyduk. 5 günlük ziyaret sonucunda da ülkemize, şehrimize döndük. Bundan sonra biraz önce bahsettiğimiz gibi bizle beraber gelen firmalarımız işlerini devam ettirecekler. Onların istedikleri numuneleri gönderecekler ve bu karşılıklı görüşmelerin sonucunda da oraya fındık ihraç etme konusunda da olumlu olacağını düşünüyoruz. Önümüzdeki yıl Lübnan’a daha sonraki yıl İngiltere ‘ye aynı firmalarımızın bulunduğu bir ziyaret gerçekleştireceğiz. Bu arada olabilirse de firmalarımızın tecrübe kazanabilmesi için yurt dışına gıda konusunda bir fuara götürmeyi planlıyoruz”dedi.

TİCARET ODASINDA TOPLANTIYA KATILAN FİRMALAR

1:Alan Mondragon de Nestle

2:Alicia Paramo-Camara de Caonfiteria y Chocalateria de Mexico

3:Alfonso Casillas-Chocalateria Turin

4:Alberto Chaw-Grupo Ferrero

5:Karen Aragon-Directora deComercio İnternacional Canaco

6:Paola Ramirez-Encargadade İmportaciones canaco

7:Empresario de Chocalates

8:Dolores Castro-Empresa de İmportacion Materia Prima

TOPTANCI HALİNDEKİ FİRMALAR

Rıcardo Carreqn

Rafael Vuelta

Inıgo Regueıro D.

Alfanso Yanez

Jımena Martınez Alvarez

Gretel Gonzalez R.

Jose Antonıe Bojorge